W polskim systemie edukacji oddzielono obowiązek szkolny i obowiązek nauki:
- Obowiązek szkolny (tj. obowiązek uczęszczania do 8-letniej szkoły podstawowej) dotyczy dzieci i młodzieży w wieku 7-15 lat.
- Obowiązek nauki odnosi się do młodzieży od 15 do 18 roku życia i może być realizowany w formie szkolnej lub pozaszkolnej (np. poprzez przygotowanie zawodowe u pracodawcy).
Ważne: dzieci i młodzież nieposiadające obywatelstwa polskiego do 18 r.ż. lub ukończenia szkoły ponadpodstawowej korzystają z publicznych szkół oraz przedszkoli na tych samych warunkach, co obywatele polscy.
System edukacji w Polsce dzieli się na następujące etapy:
- żłobek - nieobowiązkowy,często nie jest uznawany za etap edukacji, dla dzieci w wieku od 0 do 3 lat;
- przedszkole - nieobowiązkowe dla dzieci w wieku 3-5 lat,
- „zerówka” obowiązkowy etap przedszkolny dla dzieci w wieku 6 lat, może być zrealizowany w przedszkolu, lub w oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej;
- szkoła ponadpodstawowa (tzw. szkoła średnia) - nieobowiązkowa, po ukończeniu szkoły podstawowej uczeń może wybrać jedną z poniższych ścieżek kształcenia:
- liceum - nauka trwa 4 lata, na zakończenie uczeń może przystąpić do egzaminu maturalnego,
- technikum - nauka trwa 5 lat i kończy się obowiązkowym egzaminem zawodowym, na zakończenie uczeń może przystąpić do egzaminu maturalnego,
- szkoła ponadpodstawowa (tzw. szkoła średnia) - nieobowiązkowa, po ukończeniu szkoły podstawowej uczeń może wybrać jedną z poniższych ścieżek kształcenia:
- liceum - nauka trwa 4 lata, na zakończenie uczeń może przystąpić do egzaminu maturalnego,
- technikum - nauka trwa 5 lat i kończy się obowiązkowym egzaminem zawodowym, na zakończenie uczeń może przystąpić do egzaminu maturalnego,
- szkoła branżowa I stopnia - trwa 3 lata i kończy się obowiązkowym egzaminem zawodowym,
- szkoła branżowa II stopnia - trwa 2 lata i kończy się obowiązkowym egzaminem zawodowym, na zakończenie uczeń może przystąpić do egzaminu maturalnego,
- szkoła policealna - nieobowiązkowa, nauka trwa od 1 do 2,5 roku i pozwala absolwentom liceów zdobyć wykształcenie zawodowe po zdaniu egzaminu takiego jaki zdają uczniowie techników lub szkół branżowych,
- szkoła wyższa - nieobowiązkowa, akademicka lub zawodowa, kształcenie może odbywać się w podziale na studia I stopnia (licencjackie, inżynierskie) trwające zazwyczaj 3-4 lata i II stopnia (magisterskie) trwające zazwyczaj do 2 lat, lub jako jednolite studia magisterskie trwające zazwyczaj około 4-6 lat.
